Có nên nịnh sếp để được thăng tiến trong công việc không?

Có nên nịnh sếp để được thăng tiến trong công việc không? Nịnh sếp có lợi hay hại, tác động tới sự nghiệp, cách cân bằng quan hệ với cấp trên và xây dựng con đường thăng tiến bền vững trong công việc như thế nào, cùng tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây nhé!

1. Hiểu đúng về khái niệm “nịnh sếp”

1.1. Nịnh sếp là gì?

Nịnh sếp, trong tiếng Anh thường gọi là “brown-nosing” hoặc “flattery at workplace”, là hành vi nhân viên thể hiện sự tâng bốc, khen ngợi quá mức hoặc đồng tình thái quá với cấp trên nhằm tạo thiện cảm hoặc giành lợi ích cá nhân. Trong môi trường công sở, việc thăng tiến luôn là mục tiêu quan trọng của mỗi nhân viên. Không ít người cho rằng việc “nịnh sếp” tức là nói lời khen, tâng bốc hoặc thể hiện sự đồng thuận thái quá, có thể là con đường nhanh nhất để được đánh giá cao và thăng chức. 

Các hình thức phổ biến:

• Khen ngợi quá mức khả năng, quyết định hoặc quan điểm của sếp.

• Tán dương công khai trước đồng nghiệp để tạo ấn tượng tốt.

• Đồng tình mọi quyết định mà không đặt câu hỏi hay phản biện.

• Thể hiện sự tận tâm giả tạo trong công việc để “ghi điểm”.

1.2. Nịnh sếp khác với quan hệ công sở tích cực

Cần phân biệt rõ giữa nịnh sếp và xây dựng quan hệ công sở chuyên nghiệp:

2. Có nên nịnh sếp để được thăng tiến – Tác động của việc nịnh sếp đến sự nghiệp

2.1. Tác động ngắn hạn

Trong một số trường hợp, nịnh sếp có thể:

• Tạo thiện cảm tạm thời với cấp trên.

• Gây ấn tượng trong các cuộc đánh giá nhân sự hoặc thăng tiến trước mắt sếp.

• Giúp nhân viên nhận được sự ưu tiên trong giao việc hoặc dự án.

Tuy nhiên, đây là hiệu ứng ngắn hạn, và thường chỉ có tác dụng khi sếp đánh giá dựa trên ấn tượng cá nhân mà thiếu cơ chế đánh giá minh bạch.

2.2. Tác động dài hạn

Các nghiên cứu quản trị cho thấy, về lâu dài, nịnh sếp mang nhiều rủi ro:

• Mất uy tín với đồng nghiệp: Đồng nghiệp sẽ nhận ra hành vi tâng bốc giả tạo, dẫn đến mất niềm tin.

• Thiếu phát triển năng lực thực chất: Nhân viên phụ thuộc vào quan hệ thay vì chuyên môn, dễ bị bỏ lại khi cơ cấu lại tổ chức.

• Nguy cơ sếp nhận ra: Nếu bị phát hiện, hành vi nịnh bợ có thể dẫn tới hậu quả nghiêm trọng: mất cơ hội thăng tiến, bị loại khỏi dự án quan trọng, hoặc ảnh hưởng xấu đến đánh giá năng lực.

3. Vì sao nhiều người vẫn nịnh sếp?

3.1. Áp lực cạnh tranh trong công việc

Trong môi trường doanh nghiệp hiện nay, đặc biệt ở các tập đoàn lớn:

• Cạnh tranh thăng tiến gay gắt

• Tiêu chí đánh giá chưa minh bạch

• Sếp có thể thiên vị ấn tượng cá nhân

Dẫn tới việc nhân viên có xu hướng dùng “chiêu nịnh bợ” để tạo lợi thế.

3.2. Thiếu kỹ năng quản lý quan hệ công sở

Nhiều nhân viên chưa biết cách:

• Giao tiếp khéo léo mà không gây phản cảm

• Thể hiện năng lực thực chất một cách nổi bật

• Đóng góp ý kiến xây dựng, giữ quan điểm chuyên môn

Do đó, họ chọn cách dễ dàng hơn: tâng bốc để ghi điểm.

3.3. Văn hóa doanh nghiệp

Một số công ty hoặc cấp trên thưởng hoặc đánh giá dựa trên ấn tượng cá nhân, điều này tạo ra môi trường “khuyến khích” nịnh sếp. Nhưng đây là môi trường rủi ro cao, dễ dẫn đến tình trạng thiếu minh bạch, không phát triển năng lực thực sự.

4. Khi nào nịnh sếp có thể chấp nhận được?

4.1. Nịnh sếp một cách thông minh và có giới hạn

Không phải mọi khen ngợi đều xấu, nếu:

• Khen ngợi thực chất, dựa trên thành tích hoặc quyết định đúng đắn của sếp.

• Thể hiện sự đồng thuận khi thực sự đồng ý với ý kiến, tránh giả tạo.

• Không làm mất uy tín bản thân hoặc đồng nghiệp.

Ví dụ: “Dự án lần này do anh/chị dẫn dắt, tôi học được rất nhiều cách quản lý rủi ro” – vừa khen, vừa thể hiện học hỏi.

4.2. Tập trung vào năng lực thay vì tâng bốc

Thay vì nịnh bợ, nên:

• Chứng minh năng lực qua kết quả công việc

• Chủ động đề xuất giải pháp, dự án mới

• Hỗ trợ đồng nghiệp, tăng giá trị cho cả nhóm

• Thể hiện sự cam kết lâu dài, minh bạch

5. Những cách thăng tiến bền vững không cần nịnh sếp

5.1. Xây dựng năng lực chuyên môn vững chắc

• Học hỏi liên tục, cập nhật kỹ năng mới

• Tham gia các khóa đào tạo chuyên môn

• Chủ động học hỏi từ các dự án và phản hồi của sếp

5.2. Thể hiện sự chủ động và trách nhiệm

• Hoàn thành công việc đúng hạn, chất lượng cao

• Chủ động nhận thêm nhiệm vụ quan trọng

• Thể hiện khả năng giải quyết vấn đề và ra quyết định độc lập

5.3. Giao tiếp khéo léo với sếp

• Thảo luận công việc minh bạch, trình bày ý kiến thẳng thắn

• Tôn trọng sếp nhưng không xu nịnh

• Biết khen đúng lúc, đúng cách, thực chất

5.4. Xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp với đồng nghiệp

• Giúp đỡ đồng nghiệp, tạo uy tín nhóm

• Tránh bị gắn mác “kẻ nịnh sếp”

• Tạo môi trường làm việc tích cực, hợp tác

5.5. Thiết lập mục tiêu thăng tiến rõ ràng

• Xác định lộ trình thăng tiến dựa trên kỹ năng và kết quả

• Tìm hiểu tiêu chí đánh giá của công ty

• Lập kế hoạch học tập, dự án và đóng góp cụ thể

6. Tác động tiêu cực khi nịnh sếp quá mức

6.1. Mất uy tín và niềm tin từ đồng nghiệp

Hành vi tâng bốc giả tạo thường rất dễ bị đồng nghiệp nhận ra. Khi điều này xảy ra, bạn có thể nhanh chóng mất đi sự tin tưởng từ những người xung quanh, dẫn đến:

• Đồng nghiệp dè chừng và hạn chế hợp tác.

• Cảm giác cô lập trong nhóm, khó tham gia vào các dự án quan trọng.

• Ảnh hưởng lâu dài đến mối quan hệ công sở và khả năng phát triển mạng lưới chuyên nghiệp.

6.2. Làm giảm giá trị cá nhân và uy tín nghề nghiệp

Việc quá chú trọng vào nịnh bợ khiến sếp có thể đánh giá bạn dựa trên sự “ăn điểm” tạm thời thay vì năng lực thực chất. Hậu quả bao gồm:

• Kỹ năng và đóng góp thực tế bị lu mờ, không được ghi nhận đúng mức.

• Khi cơ cấu tổ chức thay đổi hoặc dự án quan trọng đến tay người khác, bạn dễ bị loại khỏi những vị trí chiến lược.

• Hình ảnh cá nhân trở nên phụ thuộc vào mối quan hệ, thay vì dựa trên năng lực chuyên môn.

6.3. Tạo xung đột và môi trường làm việc tiêu cực

Nịnh sếp thái quá không chỉ ảnh hưởng đến bản thân mà còn tác động tiêu cực đến cả môi trường làm việc:

• Đồng nghiệp cảm thấy bất công, nảy sinh mâu thuẫn hoặc cạnh tranh không lành mạnh.

• Văn hóa tổ chức bị ảnh hưởng khi hành vi tâng bốc trở thành “một chiến lược thăng tiến”, làm giảm tinh thần hợp tác và sự minh bạch trong công việc.

• Dễ hình thành nhóm người “tâng bốc” và nhóm trung thực, dẫn đến phân hóa nội bộ và giảm hiệu quả làm việc chung.

7. Lời khuyên thực tế cho nhân viên

1. Thăng tiến nhờ kết quả, không nhờ lời nói
   – Kết quả công việc luôn là cơ sở vững chắc nhất để được thăng chức.

2. Khen thực chất, tập trung vào giá trị, không tâng bốc
   – Khen ngợi đúng lúc, đúng lý do và thể hiện thái độ học hỏi.

3. Xây dựng mối quan hệ công sở bền vững
   – Minh bạch, tôn trọng, hỗ trợ đồng nghiệp và sếp.

4. Hiểu rõ văn hóa công ty
   – Điều chỉnh hành vi giao tiếp, tránh gây ấn tượng giả tạo.

5. Chủ động phát triển bản thân
   – Học tập, cải thiện kỹ năng mềm, quản lý dự án, giải quyết vấn đề.

Kết luận

Việc nịnh sếp để thăng tiến trong công việc có thể mang lại lợi ích tạm thời nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro lâu dài: mất uy tín, thiếu phát triển năng lực thực chất và gây môi trường công sở tiêu cực. Con đường bền vững để thăng tiến là chứng minh năng lực, xây dựng mối quan hệ công sở chuyên nghiệp và tập trung vào kết quả thực tế. Thực hiện đúng nguyên tắc này không chỉ giúp đạt được mục tiêu thăng tiến mà còn củng cố giá trị cá nhân, tạo nền tảng vững chắc cho sự nghiệp lâu dài.

Nguồn: kinhnghiem.vn